پاک دامنی در امور جنسی عبارت است از:«انحصار التذاذ و کاميابی جنسی در مدار مشروع و پرهيز از هرزگی، انحطاط و فساد اخلاقی با تکيه برغيرت خود و خشم خداوند» وآن را در موارد زير می توان به تصوير کشيد: (پژوهشکده تحقيقات اسلامی ،1390، ص714)
1.پرهيز از نگاههای آلوده
«قُل لِّلمُؤمِنِينَ يَغُضُّوا مِن أبصارِهِم وَيَحفَظُوا فُرُوجَهُم ذلِکَ أَزکَی لَهُم إِنَّ الله خَبِيرٌ بِما يَصنَعُون »«ای رسول ما! مردان مؤمن را بگو تا چشم ها (از نگاه ناروا) بپوشند و فروج و اندامشان را محفوظ دارند که اين بر پاکيزگی (جسم وجان)شما اصلح است و البته خدا به هر چه کنيد، کاملاً آگاه است »(سوره نور-30)
2.ترک هر گونه رفتار تحريک آميز
«فَلَا تَخضَعنَ بِالقَولِ فَيطمَعَ الَذِّی فِی قَلبِهِ ی مَرَضٌ وَقُلنَ قَولاً مَعرُوفاً» «پس زنهار نازک و نرم با مردان سخن نگوئيد مبادا آنکه دلش بيمار (هواوهوس )است به طمع افتد (بلکه متين )ودرست سخن گوئيد) (احزاب،32) ودر آيۀ بعد خداوند می فرمايد:«وَلاتَبَرَّجنَ تَبَرُّجَ الجاهِليَّةِ الأُولی »«ومانند دورۀجاهليت پيشين، آرايش وخودآرايی مکنيد»(سوره احزاب -33)
3.حفظ دامن خويش :
جلوه ديگر عفت جنسی عبارت است از پرهيز از جاذبه های جنسی حرام و نيالودن دامن خويش به گناهان جنسی مانند زنا و لواط.
قرآن کريم پيروانش را از انجام اعمال خلاف عفت عمومی نهی می کند :«وَلا تَقرَبُوا الزِّنی إِنَّهُ کَانَ فاحِشَةً وَ سَاء َسَبِيلاً»«و هرگز به عمل زنا نزديک نشويدکه کار ی بسيار زشت وراهی بسيار ناپسند است »(سوره اسراء-32)
در اين بيان کوتاه دو نکته ذيل قابل دقّت است:
1.آيه نمی گويد زنا نکنيد بلکه می گويد: به اين عمل شرم آور نزديک نشويد و اين تعبير اشاره به اين است که آلودگی به زنا غالباً مقدماتی دارد که انسان را تدريجاً به آن نزديک می کند از جمله این مقدمات چشم چرانی، برهنگی ، بی حجابی ، کتابهای بد آموز، فيلم های آلوده، نشريات فاسد، مراکز فساد، ارتباط با زنان در مراکز اداری وفرهنگی به ويژه در مکان های خلوت وترک ازدواج می باشد.
2.«ساءسبيلاً» بيانگر اين واقعيت است که اين عمل راهی به مفاسد ديگر در جامعه می گشايد.
3.رعايت حجاب اسلامی: رعايت پوشش وحجاب اسلامی از ديگر مظاهر پاک دامنی است. و زنان که نماد زيبايی وجذب وکشش هستند بايد آن را بيشتر رعايت کنند (پژوهشکده تحقيقات اسلامی ،1390،715و714):«وَ ليَضرِبنَ بِخُمُرهِنَّ عَلَی جُيُوِبهِنَّ وَلَا يُبدِينَ زِينَتَهُنَّ »(وبايد سينه وگریبان خود را به مقنعه بپوشانند و زينت وجمال خود را آشکار نسازند )(سوره نور-31)
در کتاب حدائق الابرار وحقایق الاخبار از ابوحمزه ثمالی مرویست :که در خدمت علی بن الحسین (علیهم السلام) بودم ، ناگاه مردی بر حضرتش حضور یافت و عرض کرد: یا ابا محمّد من در هوای زنان بیچاره ام و خویشتن را از ایشان باز نمی توانم داشت، ناچار یک روز کار به زنا وکامرانی کنم و یک روز به روزه به پای برم تا کفارۀ گناهان روز گذشته باشد، امام زین العابدین (علیه السلام) به او فرمود: «إنَّهُ لَیسَ شَی أَحبَ الله الی الله عزَّوَجل مَن ان یطاع فَلا یعصی» در پیشگاه خداوند هیچ چیز گرامی تر از آن نیست که او را اطاعت کنند و در هیچ کار به معصیتش روز نسپارند (فلا تزنی ولاتصوم ) نه زنا کن و نه به کفارۀآن روزه بدار؛ یعنی معصیت خدای را با ارتکاب سنّتی دیگر چاره نشاید کرد، چون این کلام به پایان رفت، حضرت ابی جعفر امام محّمد باقر (علیه السلام) که حاضر بود، فرمود: «وتعمل عمل اهل النار ترجو أن تدخل الجنة»«کار وکردار دوزخیان را پیش گرفته ای و امیدوار هستی که در بهشت جای گیری» .(قلیخان سپهر،ج1، ،ص119،118)
با توجه به نکاتی که در قسمت بالا برای دارای بودن عفت جنسی اشاره شد، اگر این دستوات الهی به خوبی اجراشود، دیگر زمینه ای برای هوسرانی این مرد باقی نمی ماند زیرا انجام عمل منافی عفّت نیاز به مقدّماتی دارد که اگر جلوی این مقدمات گرفته شود دیگر افراد به گناه زنا واستمناء گرفتار نمی شوند و از جمله مواردی که باعث و بانی انجام این گناه می شود، استفاده از پوشش نامناسب می باشد که در این قسمت به برخی از پوشش های نامناسب از دیدگاه روایت اشاره می شود.(نظر نگارنده).
رسول خدا (صلی الله عليه وآله)می فرمايد: هلاکت زنان امت من در دو چيز سرخ فام است: طلا ولباس نازک ونيز می فرمايد: ای علی! هر مردی از همسرش اطاعت کند خدا او را به رو در جهنم افکند. علی (علیه السلام)پرسيد: اين چه اطاعتی است؟ فرمود: در پوشيدن نازک به وی اجازه دهد.
اميرمؤمنان (علیه السلام) می فرمايد :شش چيز از اخلاق قوم لوط در اين امت است: پوشيدن رو پوش بلند از روی تکبر که بر زمين کشيده می شود، گشودن و باز گذاشتن دکمه های پيراهن و قبا و…؛ همچنين می فرمايد : لباس سياه نپوشيد که آن لباس فرعون است؛ نيز می فرمايد: هر کس لباس فاخر بپوشد به تکبر گرايد و متکبر درآتش دوزخ است. (جوادی آملی،1391،صص163،162 )
درماجرای دیگری از زندگانی امام سجاد(علیه السّلام) است که در کتاب عیون المعجزات منسوب به سید المرتضی نقل شده که ابوخالد کابلی (کنکر)گفت: یحیی بن ام طویل که پسر دایه زین العابدین (علیه السّلام)بود، به من برخورد دست مرا گرفت، باهم خدمت زین العابدین رفتیم دیدم آن مولا روی فرش های معصفر (نوعی فرش است که با گل معصفر رنگ آمیزی شده )در اتاقی که دیوارهایش سفیدکاری شده با لباسی رنگارنگ نشسته است، زیاد ننشستم همینکه حرکت کردم به من فرمود: فردا انشاالله بیا پیش من . من از خدمتش خارج شدم به یحیی گفتم مرا بردی پیش شخصی که لباس های رنگین پوشیده، تصمیم گرفتم که فردا نروم بعد فکر کردم که رفتنم چه زیانی دارد. فردا رفتم و دیدم در باز است و کسی نیست خواستم برگردم از داخل خانه مرا صدا زد؛ خیال کردم بامن نیست تا بالاخره فریاد زد: کنکر. این نامی بود که مادرم برایم گذاشته بود، هیچ کس جز من نمی دانست. خدمتش رسیدم دیدم در یک خانه گلی با لباسهای کرباسی نشسته روی حصیر، یحیی نیز در خدمت اوست رو به من کرده فرمود: اباخالد من تازه عروسی کردم، آنچه دیروز مشاهده کردی به خاطر عروس بوده نمی خواستم برخلاف میل اش رفتار کنم و….. (مجلسی،1406ه،ق،ج11،ص70)
با توجه به این ماجرا از زندگی امام سجاد(علیه السّلام) یکی از عوامل بازدارنده از بی حیایی و بی عفتی زنان؛ برخورد عملکرد درست مناسب مردان با همسران و زنان محرّم خود می باشد؛ چنانکه در برخی ازروایات علت گمراهی زنان قوم لوط آرایش نکردن مردان برای زنانشان اشاره شده است و امام در این ماجرا می خواهد بعملکرد خود به ابو خالد بفهماند که مرد در خانه به عنوان شوهر وظیفه دارد که زمینة آرامش وآسایش همسر خود را مهیا نماید و باید سعی کنند با آرایش وپوشش مناسب همسرش را جذب کند تا همسرش نیاز خود را در خانه تأمین نماید و این عمل مرد مانع از بی حیایی و بی عفتی زن در خارج از خانه می شود.
*پژوهشکده تحقيقات اسلامی (1390)انسان مطلوب (چاپ سوم )،قم:زمزم هدايت.
*قلیخان سپهر ، عبّاس (1360)ناسخ التّواریخ یا مشکوة الادب ناصری ،تصحیح محمد باقر بهبودی ،(چاپ دوم)،تهران:کتابفروشی اسلامیّه.
*جوادی آملی ،عبدالله (1392)مفاتيح الحیاة(چاپ صدو هشتم)،قم :مرکز نشر اسراء.
*مجلسی،محمدباقر (1406 ه ق)بحار الانوار ، مترجم موسی خسروی ،تهران : کتاب فروشی اسلا مّیه.
*نگارنده:سهیلا مرادی(دانش آموخته سطح 3 مدرسه عالی عصمتیه)