اگر ابلیس از جنّ است پس چگونه در میان فرشتگان راه یافت با آن که فرشتگان، معصومند و جن غیر معصوم و موجود غیر معصوم را، به حریم معصومان راهی نیست؟
پاسخ این است که فرشتگان درجاتی دارند «و ما منّا إلّا له مقامٌ معلوم»[1]، برخی از آنان در عالم تجرّدِ تامّ و برخی در عالم مثال و گروه سومی در عالم مادّه هستند که بر زمین و زمینیان سیطره دارند.
فرشتگانی که در عالم ماده و زمین هستند اگر چه مانند فرشتگانِ دو عالم تجرد عقلی و مثالی، معصیت نمی کنند، زیرا دارای روح مجرد و معصومند، اما راه برای ورود شیطان و معصیت در بین آنان باز است؛ همان طور که معصومین (صلوات الله علیهم) با آن که اهل عصیان نیستند در دنیایی زندگی می کنند که امکان گناه در آن هست و در کنار آنها انسانهای غیر معصوم هم زندگی میکنند. بنابراین، ممکن است ابلیس در جمع گروه خاصی از ملائکه بوده باشد، نه در جنب مقرّبان و حاملان عرش الهی.[2]
[1]- سوره صافات، آیه 164.
[2]-عبدالله، جوادی آملی، ، تسنیم( تفسیر قرآن کریم)، ج2 ، قم، اسرا، 1378، ص279-280 .